Konopie to temat bardzo rozległy i trudno jest ująć całą tą wiedzę w jednym artykule. Zatem pochylamy się dziś nad najważniejszymi zagadnieniami. Najpierw rozwiejmy wszelkie wątpliwości co do pochodzenia i skutków stosowania konopi dla zdrowia, gdyż wokół tego tematu krąży wiele mitów, które maja niewiele wspólnego z rzeczywistością.
Konopie indyjskie a konopie siewne – różnice
Konopie indyjskie (tzw. marihuana) oraz konopie siewne (zwane także konopiami przemysłowymi) to dwie różne odmiany tej samej rośliny Cannabis sativa L. Odmiany te mają jednak zupełnie różne właściwości i zakres zastosowań. Konopie indyjskie hodowane są dla swoich właściwości psychoaktywnych i wykorzystywane są jako narkotyk (marihuana, haszysz itp). Są stosunkowo niskimi (do 1 m), krzaczastymi roślinami hodowanymi z nasion feminizowanych, dzięki czemu rośliny nie przechodzą przez proces zapylenia i wytwarzają głownie kwiaty żeńskie. Po osiągnięciu dojrzałości płciowej, rośliny te wytwarzają niezapłodnione, bogate we włoski kwiaty, które mogą być konsumowane w celu uzyskania efektów psychotropowych. Najwięcej substancji psychoaktywnych zawierają kwiaty żeńskie i dlatego tylko te części roślin znajdują się w sferze zainteresowania amatorów silnych wrażeń. Aby zmaksymalizować efektywność hodowli dąży się do uzyskania jak najbardziej rozkrzewionych roślin (każda odnoga wytworzy bowiem cenny kwiat. Hodowla konopi indyjskich jest nielegalna. Konopie siewne natomiast to typowe rośliny dwupienne (czyli wytwarzające kwiaty męskie i kwiaty żeńskie), wysokie – dorastające do 1,5 – 2 m. (a w bardzo sprzyjających warunkach do 3,5 m), bogate we włókna i wykorzystywane w całości do celów spożywczych i przemysłowych. Łodygi konopi siewnych z uwagi na dużą zawartość włókien wykorzystywane są w przemyśle do produkcji lin i sznurków, do budowy domów, tkania dywanów. Konopie siewne znane są ludzkości od dawna. Pierwsze historyczne wzmianki o tej roślinie można znaleźć w chińskim traktacie o rolnictwie z XVI w. p. n. e., a w czasach prehistorycznych ziemię porastały lasy konopne wyższe od roślin tego gatunku znanych dziś. W naszej szerokości geograficznej tradycja uprawiania konopi była bardzo rozpowszechniona, z uwagi na wszechstronne wykorzystanie roślin.
Konopie – wartość odżywcza
Ziarna konopi są bardzo dobrym źródłem białka (zawierają 18 aminokwasów), witamin i minerałów (fosfor, potas, magnez, wapń, siarkę, żelazo, mangan, sód, krzem, miedź, platynę, bor, jod, nikiel i cynę, witaminy z grupy B, oraz witaminę A, C, E i K), dużych ilości terpenów, flawonoidów oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych.
Kannabinoidy CBD i THC
Konopie zawierają w sobie substancje zwane kannabinoidami, które uznawane są za kluczowy składnik roślin wpływający na ich właściwości lecznicze. Najbardziej znane kannabinoidy pochodzące z konopi to THC (delta-9 tereahydrocannabinol) oraz CBD (cannabidiol). Substancje te znajdują się głównie w kwiatach żeńskich. Działanie psychoaktywne, które stanowi główny oręż w rękach przeciwników konopi wykazuje jedynie THC, natomiast działanie takie nie występuje po podaniu CBD. THC znajduje się głównie w konopiach indyjskich zaś w konopiach siewnych czynnik ten albo nie występuje wcale, albo występuje w ilościach śladowych poniżej 0,2%, co nie powinno w żaden sposób wpływać na psychikę.
Przeprowadzone badania dowodzą, że zarówno CBD jak i THC znajdują zastosowanie w leczeniu schorzeń, wobec których tradycyjna medycyna akademicka bywa bezradna. Badacze z Uniwersytetu Stanu Nowy Meksyk rzucili w ostatnim czasie nowe światło na cieszący się złą sławą THC. W przeprowadzonych badaniach zatytułowanych „Przeciwbólowe działanie produktów na bazie konopi indyjskich”, których wyniki opublikowane zostały w czasopiśmie Scientific Reports (Raporty Naukowe) udowodniono, że THC wykazuje najsilniejsze działanie terapeutyczne w łagodzeniu bólu, większe niż dużo bardziej akceptowany społecznie kannabidiol CBD. Dowiedziono także, że THC działa przeciwlękowo oraz skutecznie wzmaga apetyt, co może być wykorzystywane w leczeniu chorób psychicznych i onkologicznych. Udowodniono ponadto, że CBD działa antagonistycznie do THC i niweluje działanie psychoaktywne THC.
CBD to całkowicie bezpieczny składnik konopi, który naśladuje działanie substancji naturalnie występujących w ludzkim organizmie. Substancje o podobnym działaniu i strukturze chemicznej można znaleźć w organizmie każdego człowieka, a nawet w mleku matki. Nie odurza, nie uzależnia.
Konopie – dlaczego to działa?
Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, w naszym organizmie znajduje się układ endokannabinoidowy – centralny ośrodek odpowiedzialny za zdrowie i prawidłowe funkcjonowanie organizmu (w tym regulacji gospodarki energetycznej, regulacji powiązań neurohormonalnych, neuroimmunologicznych, aktywności motorycznej, nastroju, motywacji, głodu i sytości, użytkowania energii oraz kontroli metabolizmu lipidów i węglowodanów). Układ ten złożony jest z receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2, które występują we wszystkich obszarach naszego ciała, od szpiku kości po skórę, przy czym można ich znaleźć najwięcej w obszarach najbardziej unerwionych. CBD oraz pozostałe kannabinoidy są roślinnymi odpowiednikami ludzkich endokannabinoidów 2-AG i Anandamidu, które oddziałują na receptory CB1 oraz CB2. Uważa się, że CBD znajduje zastosowanie w leczeniu takich schorzeń jak rak, padaczka, autyzm, stwardnienie rozsiane, borelioza, parkinson, alzheimer, depresja, demencja, lęki, ataki paniki, niepokój, schizofrenia, bezsenność, ból, migreny, astma, jaskra, cukrzyca, reumatyzm, RZS, osteoporoza, miażdżyca, zapalenia, choroba Chrona, uzależnienia, anoreksja, alergie, stres.
Oleje CBD – stosowanie
Potwierdzone działanie przeciwbólowe kannabinoidów daje nadzieję, na skuteczne ich stosowanie w leczeniu migren. Z uwagi na kwestie prawne w Polsce dostępne i LEGALNE są olejki CBD, oleje spożywcze z konopi siewnych oraz tzw. lecznicza marihuana (wyłącznie na receptę). Aby mieć pewność, że nabywamy wartościowy produkt należy zwrócić uwagę na opis metody produkcji oraz certyfikację. Szczególnie, że olejki CBD nie są tanie. A z uwagi na charakterystykę naszych dolegliwości oczekujemy maksymalizacji szans na to, że olejki nam pomogą.
Na rynku jest wiele podróbek czy produktów niskiej jakości (w „okazyjnej” cenie), które obniżają prawdopodobieństwo skuteczności terapii. Jednocześnie rynek jest praktycznie nieuregulowany i raczkujący, zatem warto przed zainwestowaniem pieniędzy dobrze sprawdzić co i od kogo kupujemy. Olejki CBD bywają np. wzbogacone o olejki syntetyczne, co nie wpłynie pozytywnie na skuteczność leczenia. Problemem jest także fakt, że produkty lecznicze z konopi znajdują się w fazie badań i obserwacji. Konsekwencją tego faktu jest to, że na dzień dzisiejszy nie są znane dokładne wskazania co do dawkowania tych produktów. Zatem ich używanie wiąże się zazwyczaj z dokonywaniem na sobie doświadczeń. Dlatego właśnie producenci na opakowaniach nie rozpisują się na temat dawkowania. Eksperymenty należy rozpocząć od małych dawek 1-2 krople. Jeśli nie będzie zachodziła reakcja alergiczna można stopniowo zwiększać ilość preparatu na dobę. Jest to zwłaszcza istotne w przypadku osób borykających się z różnego rodzaju alergiami.
Pamiętajmy także, że z uwagi na fazę badań nie są dobrze poznane interakcje kannabinoidów z innymi medykamentami – zarówno tymi na receptę jak i sprzedawanymi bez recepty. Dziś wiadomo na pewno, że CBD wchodzi w reakcję z lekami w podobny sposób jak grejpfrut, ale wywołuje dużo silniejsze efekty. Tak więc kiedy podczas zażywania określonego leku zaleca się unikania grejpfrutów, często odnosi się to również do CBD. Oto lista rodzajów leków, które potencjalnie mogą wchodzić w interakcje z CBD:
- Steroidy
- Inhibitory reduktazy HMG-CoA
- Blokery kanału wapniowego
- Leki antyhistaminowe
- Prokinetyki
- Środki przeciwwirusowe pacjentów z HIV
- Środki modulujące odporność
- Leki przeciwarytmiczne
- Środki znieczulające
- Leki przeciwpadaczkowe
- Beta-blokery
- Inhibitory pompy protonowej (IPP)
- Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
- Blokery angiotensyny II
- Doustne środki hipoglikemiczne
- Sulfonylomoczniki
Dlatego jeśli chcemy stosować CBD powinniśmy porozmawiać na ten temat z lekarzem prowadzącym. Na szczęście zwiększa się świadomość lekarzy na temat kannabinoidów, zatem rozmowy takie są już dużo łatwiejsze.
Rodzaje olejów z konopi
Na rynku dostępne są trzy rodzaje olejów z konopi. Pierwszy z nich to olej konopny z marihuany (konopi indyjskich) – CAŁKOWICIE NIELEGALNY – zawierający THC, posiada typowe narkotyczne działanie. Ma smolisto czarną barwę, co odróżnia go od pozostałych olejów. Pozostałe dwa rodzaje olejów – w pełni legalne – to olej z nasion i olej z kwiatów. Olej z nasion ma zastosowanie głównie spożywcze – jako dodatek do sałatek (wyłącznie do stosowania na zimno). Zawiera wielonienasycone kwasy Omega, pierwiastki śladowe oraz witaminy. Niektóre doniesienia informują o tym, że jako jeden z nielicznych produktów spożywczych posiada witaminę K. Olej z nasion wykorzystuje się także w kosmetyce. Ma kolor zielono-brązowy. Olej CBD z kwiatów jest bogaty w kannabinoid CBD i to on wykorzystywany jest jako produkt leczniczy. Produkcja ekstraktu będącego składnikiem oleju odbywa się przy zastosowaniu zaawansowanej technologii ekstrakcji ciekłym dwutlenkiem węgla w stanie nadkrytycznym. Ma smak gorzki, cierpki i ostry.
Nie należy mylić olejków CBD z tzw. medyczną marihuaną. To są dwa zupełnie odmienne produkty.