Jako, że leczenie/zapobieganie migrenie metodami farmakologicznymi nie zawsze przynosi spodziewane efekty lub przynoszą one krótkotrwałe rezultaty, a zatrucie organizmu lekami przeciwbólowym spożywanymi w nadmiernych ilościach prowadzi często do wtórnych bólów głowy tzw. bólów polekowych, chorzy sięgają po metody lecznicze wykorzystujące naturalne produkty. Często przynoszą one poprawę, jednak wymagają one systematycznego ich zażywania a na efekty trzeba czasem poczekać. Ale bez wątpienia warto próbować, gdyż są to metody mniej inwazyjne i nie przynoszące szkód dla organizmu, a efekty uboczne są rzadko spotykane.
Tym niemniej kobiety w ciąży, osoby starsze i dzieci powinny je stosować jedynie po konsultacji lekarskiej. Pamiętajmy także, że niektóre zioła i preparaty mogą wchodzić w reakcję z lekami, które przyjmujemy na stałe, zatem w takim wypadku także dobrze by było skonsultować ich zażywanie z lekarzem.
Ziołolecznictwo
Wśród ziół stosowanych na migreny prym wiodą dwie rośliny: złocień maruna i lepiężnik różowy.
Złocień maruna (poprawnie wrotycz maruna) – bylina pochodząca z Azji Mniejszej, znana jako roślina ozdobna, obecnie mniej popularna, rośnie także dziko w całej Europie. Osiąga wysokość kilkudziesięciu centymetrów. Gałązki na rozkrzewionej, krótko omszonej łodydze mają jajowate, zielonożółte, pierzastosieczne liście. Na szczytach pędów białe kwiaty języczkowe i żółte kwiaty rurkowe wewnętrzne tworzą kwiatostan podobny do kwiatów rumianka pospolitego. Owocem jest niełupka. Roślina kwitnie od czerwca do września. W całym okresie wegetacji wydziela silny, charakterystyczny aromat. Roślinę stosowano w celach leczniczych od czasów starożytnych, natomiast szczególnie szeroko był stosowany na obszarze Wielkiej Brytanii. Ma właściwości przeciwbólowe (stany gorączkowe, bóle reumatyczne, artretyczne, gastryczne oraz bóle głowy i zębów) oraz zastosowanie w schorzeniach ginekologicznych (m.in. w zagrożeniu poronieniem oraz w regulacji cyklu menstruacyjnego). Bardziej sporadyczny charakter mają doniesienia o ochronie przeciw owadom i łagodzeniu skutków ich ukąszeń. Z punktu widzenia przydatności w terapii migren warto wiedzieć, że zawiera partenolid – substancję pochodzenia naturalnego należącą do grupy tzw. seskwiterpenowych laktonów. Stwierdzono, że hamuje on uwalnianie serotoniny w leukocytach i płytkach krwi i ten mechanizm jest zapewne odpowiedzialny za aktywność przeciwmigrenową. Obecnie określa się skuteczną dawkę jako 600 mikrogramów partenolidu dziennie (tzn. np. 150 mg preparatu o zawartości 0,4% lub 50 mg o zawartości 1,2%). W badaniach prowadzonych nad skutecznością złocienia w leczeniu migren dowiedziono, że długotrwałe stosowanie od 6 do 48 miesięcy) przynosi zmniejszenie dolegliwości bólowych z bardzo nielicznymi efektami ubocznymi. Podobno najlepsze efekty przynosi połączenie go w korą wierzby, która jest naturalną aspiryną (oczywiście osoby uczulone na salicylany nie powinny stosować takiego połączenia).
Złocień maruna dostępny jest w formie kapsułek, w płynie (Mariomigran) lub w formie ziół do zaparzania. Problem z preparatami dostępnymi na rynku polega na tym, że albo nie jest podana ilość partenolidu, albo jest podana w taki sposób, że trudno jest zrozumieć jaka jest w istocie jego zawartość w 1 kapsułce.
Lepiężnik różowy – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje w całej niemal Europie oraz w Turcji, na Kaukazie, Zakaukaziu i w Dagestanie. W Polsce jest pospolity na całym obszarze, ale szczególnie często spotykany jest w pasmie Karpat. Rośnie na terenach podmokłych, zalewowych. Ma duże liście przypominające liście rabarbaru. Kwitnie w lutym. Leczniczo wykorzystywane są liście, kwiaty, łodygi i korzenie. Ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, napotne, moczopędne. W niedawnych badaniach, zidentyfikowano silne działanie rośliny w kierunku rozszerzania naczyń krwionośnych. W Szwajcarii przeprowadzono badanie, które udowodniło, że lepiężnik różowy może być skuteczny w leczeniem kataru siennego, a więc wykazuje działanie antyhistaminowe. A histamina może odgrywać istotną rolę w atakach migrenowych, o czym pisaliśmy tutaj.
Standaryzowany ekstrakt z lepiężnika różowego znacząco obniżył częstość ataków migreny w porównaniu do placebo, nie dając przy tym żadnych efektów ubocznych bądź tylko łagodne (np. odbijanie). Sugerowana dawka: 50-75 mg standaryzowanego ekstraktu ziołowego 2 razy dziennie, o zawartości co najmniej 15% petazyn – głównych składników czynnych.
Wg. „Poradnika zdrowia ojca Grzegorza” na migrenę pomaga następująca mieszanka ziołowa:
liść melisy 50 g.
kwiat pierwiosnka 50 g.
ziele dziurawca 50 g.
korzeń waleriany 20 g.
kwiat lawendy 20 g.
szyszki chmielowe 20 g.
Zioła należy dobrze wymieszać i przechowywać w szczelnym pojemniku. Jedną łyżeczkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, zaparzamy przez 20 min. Podgrzewamy i pijemy gorący rano i wieczorem do wyczerpania mieszanki. Potem robimy przerwę co najmniej tydzień. Kwiat pierwiosnka jest uznawany za zioło wspomagające leczenie migren właśnie, jednak powinny go unikać osoby z chorobami żołądka. Pozostałe zioła mają działanie uspokajające, a więc będą łagodziły stres, który jest jedną z głównych przyczyn migren.
Źródła donoszą, że chmiel, szałwia, niepokalanek mają tonizujący wpływ na układ hormonalny i dlatego sprawdzają się w łagodzeniu bólów głowy towarzyszących miesiączce. Zatem dobrze jest wypróbować je w przypadku migren hormonalnych.